مدرسه علمیه الزهرا(س) واوان

آیه

یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ کُونُوا مَعَ الصَّادِقِینَ[1]

ترجمه

ای کسانی که ایمان آورده اید! از خدا پروا کنید و با راستگویان باشید.

توضیح

کلمه «صدق» در اصل به معنای این است که گفتار و یا خبری که داده می شود با خارج مطابق باشد، و کسی که خبرش مطابق با واقع و خارج باشد«صادق» می گویند. و لیکن از آنجایی که به طور استعاره و مجاز اعتقاد و عزم و اراده را هم قول نامیده اند در نتیجه صدق را در آنها نیز استعمال کرده، انسانی را هم که عملش مطابق با اعتقادش باشد و یا کاری که می کند با اراده و تصمیمش مطابق باشد، و شوخی نباشد، صادق نامیده اند.

و اطلاق امر به تقوی و اطلاق کلمه” صادقین” و همچنین اینکه به طور مطلق فرموده: با صادقین باشیدبا اینکه معیت و با کسی بودن به معنای همکاری کردن و پیروی نمودن است- همه قرینه هایی هستند که دلالت می کنند بر اینکه مقصود از صدق، معنای مجازی و وسیع آن است، نه معنای لغوی و خاص آن.

بنابر این، آیه شریفه به مؤمنین دستور می دهد که تقوا پیشه نمایند. و صادقین را در گفتار و کردارشان پیروی کنند، و این غیر از آن است که بفرماید” شما نیز مانند صادقین متصف به وصف صدق باشید” زیرا اگر آن بود، می بایستی بفرماید” و از صادقین باشید” نه اینکه بفرماید” و با صادقین باشید"، و این پر واضح است و احتیاج به توضیح ندارد.[2]

نکته ها

در روایات شیعه و سنی آمده است که مقصود از «الصَّادِقِینَ»، محمّد صلی الله علیه و آله و آل محمّد علیهم السلام می باشند. آیه 177 سورۀ بقره، اهل ایمان، انفاق، نماز، وفای به عهد و صبر در برابر مشکلات را صادق می شمارد و آیه 15 سوره حجر و 8 سوره حشر، مهاجرانِ رنج کشیده و جان برکف را «صادق» شمرده است.

پیام ها

1-دوستی، همنشینی و همراهی با راستگویان، یکی از عوامل تربیت و جلوگیری انسان از انحراف است. «اتَّقُوا اللَّهَ وَ کُونُوا مَعَ الصَّادِقِینَ»

2-از رهبران الهی جدا نشویم. «کُونُوا مَعَ الصَّادِقِینَ»

3-رهبران الهی معصوم هستند، وگرنه خداوند فرمان نمی داد با آنان باشید. [3] «کُونُوا مَعَ الصَّادِقِینَ»

4-تکامل جامعه در سایۀ ایمان، تقوا و اطاعت از رهبر معصوم است. «آمَنُوا، اتَّقُوا، مَعَ الصَّادِقِینَ»

5-در هر زمان باید معصومی باشد که مسلمانان با او همراه باشند. «کُونُوا مَعَ الصَّادِقِینَ»

صفحات: 1· 2

نامگذاری روز پژوهش

پس از پيروزي انقلاب اسلامي، به منظور گسترش فرهنگ پژوهش در جامعه، روز‪ 25 ‬ آذر از سوي «شوراي فرهنگ عمومي كشور» به نام روز پژوهش نام‌گذاري شد. وزارت علوم تحقيقات و فناوري نيز از سال ‪ 1379 ‬ چهارمين هفته آذر ماه را به نام هفتة پژوهش نام‌گذاري كرد و از سال ‪1384‬ اين نام به «هفته پژوهش و فناوري» تغيير يافت.

ارج نهادن به مقام شامخ پژوهشگران و تجليل از پژوهشگران برتر، شناسايي و طرح مشكلات و چالش‌هاي پيش روي و ارتقاء سطح پژوهش و فناوري در كشور از جمله اهداف اين اقدام بود. در اين راستا هر سال مراسم هفتة پژوهش با مشاركت بيشتر دستگاه‌هاي اجرايي كشور برگزار مي‌شود. تقدير از مقالات برتر، تقدير از پژوهشگران‌ نمونه، تقدير از مدير تحقيق نمونه، تقدير از پروژه‌هاي برتر و انتشار كارنامه پژوهشي در هر سال از مهم‌ترين برنامه‌هاي هفته پژوهش است.

دوستان ايشان مي گفتند: يابن رسول الله! چرا در اين موقعيت، خود را به زحمت انداخته ايد؟ اجازه دهيد ما کار کنيم و شما استراحت کنيد. حضرت در پاسخ مي فرمود: «مرا به حال خود واگذاريد. من علاقه مندم که خداوند مرا در حالتي مشاهده کند که با دست خود زحمت مي کشم…

حل اختلاف
مردي با يکي از بستگان خود بر سر ميراثي اختلاف داشت و کارشان به جدال کشيد. مُفَضَّل از ياران امام صادق(ع) که از آنجا مي گذشت، متوجه درگيري شد و آن دو را به خانه خود برد و با دادن چهارصد درهم، ميان آن دو مصالحه برقرار کرد و درهم ها را خودش پرداخت و اختلاف حل شد. آن گاه به آنان گفت: بدانيد پولي که براي حل اختلافتان پرداختم، از آنِ خودم نبود و از اموال امام صادق(ع) بود. آن حضرت به من فرمان داده است هر جا دو نفر از شيعيان اختلاف داشتند، با مال آن بزرگوار بين آنها صلح برقرار کنم.
رفتار با فقير شاکر
يکي از ياران امام صادق(ع) گويد: درمنا نزد حضرت مشغول خوردن انگور بوديم که فقيري آمد و از امام درخواست کمک کرد. امام خوشه اي انگور به او داد، ولي او نپذيرفت و گفت: اگر پول هست، بدهيد. امام فرمود: خدا برايت برساند. فقير رفت و برگشت همان خوشه انگور را خواست، ولي امام فرمود: خدا برايت برساند و چيزي به او نداد. فقير ديگري آمد. امام سه حبه انگور به او داد. او گرفت و گفت: سپاس خداي را که پروردگار جهانيان است و مرا روزي داد. امام هر دو دست را پر از انگور کرد و به او داد. فقير گرفت و گفت: سپاس خداي را که پروردگار جهانيان است. امام فرمود: بايست و از غلام خود پرسيد: چه قدر پول همراه داري؟ گويا بيست درهم داشت. آنها را نيز به فقير داد. او گفت: سپاس خداي را. خداوندا! اين نعمت از توست. تو يکتايي و شريکي براي تو نيست. امام فرمود: بمان و پيراهني به او داد و فرمود: بپوش. سائل پيراهن را پوشيد و گفت: سپاس خداي را که به من لباس داد و مرا پوشانيد و به امام رو کرد و گفت: خدا به تو جزاي خير دهد. به نظر مي آمد اگر اين بار هم امام را دعا نمي کرد و فقط به شکر و سپاس خدا مي پرداخت، حضرت باز به او عطا مي کرد.
تسليم در برابر خدا
يکي از ياران امام صادق(ع) مي گويد: براي عيادت از فرزند بيمار امام، به منزل ايشان رفته بودم. حضرت را جلو منزل ديدار کردم که افسرده و محزون بود. حالِ کودک را جويا شدم، فرمود: «به خدا سوگند، او رفتني است.» آن گاه داخل منزل شد و پس از مدتي بيرون آمد، درحالي که اندوهش تسکين يافته بود. من اميدوار و خوشحال شدم و گمان کردم بيمار، بهبود يافته است. بار ديگر از حال کودک پرسيدم. فرمود: از دنيا رفت. با شگفتي گفتم: فدايت شوم هنگامي که زنده بود، غمگين و افسرده بوديد و اينک که فوت کرده است، اندوهگين نيستيد؟ فرمود: «ما خانداني هستيم که پيش از مصيبت اظهار نگراني مي کنيم، ولي چون قضاي الهي وقوع يابد، راضي به رضاي خدا و تسليم امر او هستيم.»
کوشش براي معيشت
هرگاه امام جعفرصادق(ع) در باغستان و مزرعه، بيل در دست مي گرفت و مشغول کشاورزي و کارگري مي شد، دوستان ايشان مي گفتند: يابن رسول الله! چرا در اين موقعيت، خود را به زحمت انداخته ايد؟ اجازه دهيد ما کار کنيم و شما استراحت کنيد. حضرت در پاسخ مي فرمود: «مرا به حال خود واگذاريد. من علاقه مندم که خداوند مرا در حالتي مشاهده کند که با دست خود زحمت مي کشم و کار مي کنم و جسم خود را براي به دست آوردن روزي حلال به زحمت و مشقت انداخته ام».
خدمت به پدر و مادر
شخصي نزد امام جعفرصادق(ع) آمد و گفت: يابن رسول الله! پدرم پير و ضعيف شده است، به طوري که همانند بچه کوچک، بايد در خدمت او باشم. حضرت فرمود:«چنانچه توان داشته باشي، بايد اين کار را ادامه دهي. بايد با کمال ملاطفت و مهرباني برايش لقمه بگيري و در دهانش بگذاري. انجام اين امور، در فرداي قيامت، راه ورود به بهشت را برايت آسان مي گرداند».

صفحات: 1· 2

حضرت محمد صلی الله علیه وآله (مصطفي؛ برگزيده)

از ميان القاب متعدد آن حضرت، مصطفي بيشتر معروف است. ( 1 ) آن حضرت خودش در مورد لقب مصطفي مي فرمايد: «يَا عَلِيُّ! اَنْتَ اَخِي وَاَنَا اَخُوكَ وَاَنَا الْمُصْطَفَي لِلنُّبُوَّةِ؛ ( 2 ) يا علي! تو برادر من و من برادر تو هستم، فقط من براي پيامبري از سوي خداوند متعال انتخاب شده ام.»
در صحف ادريس نيز از لقب «مصطفي» براي آن حضرت ياد شده و ساير اوصاف پيامبر اكرم صلی الله علیه وآله به شايسته ترين وجهي آمده است. بخشي از آن چنين است: «اخْتَرْتُ لَهُمْ نَبِيّاً مُصْطَفَي؛ من براي بندگان صالح، مخلص و با تقوايم «مصطفي» را پيامبر گردانيدم.»
آنگاه خداوند متعال به حضرت آدم خطاب كرد: اي آدم! به ذريّه ات بنگر. و حضرت آدم در ميان ذريّه اش گروهي را ديد كه نور آنان تمام آفاق را فرا گرفته و درخشش ويژه اي دارد. حضرت آدم علیه السلام پرسيد: پروردگارا! اينان كيانند؟ خداوند فرمود: اينها پيامبران از نسل تو هستند. حضرت آدم دوباره پرسيد: آنان چند نفرند؟ فرمود: يكصد و بيست و چهار هزار پيامبرند كه سي صد و پانزده نفر از آنان نبي مرسل هستند. حضرت آدم عرض كرد: خدايا! چرا نور آخرين نفر از سلسله انبيا از همه درخشنده تر و تابناك تر است؟ خداوند فرمود: او محمد، پيامبر فرستاده، مورد اعتماد، نجيب، محرم اسرار، برگزيده، پاك خالص، حبيب، دوست و گرامي ترين مخلوق در پيشگاه من است و محبوب ترين، نزديك ترين، شناخته ترين مخلوقاتم مي باشد. او از نظر علم، حلم، ايمان، يقين، صداقت، نيكوكاري، پاكدامني، تواضع و فروتني، پارسايي و فرمانبري از تمام آنان برتر مي باشد.
براي او از حاملين عرشم و ساير آفريده ها در آسمانها و زمين پيمان گرفته ام كه به او ايمان آورده و به نبوّتش اقرار كنند. اي آدم! به او ايمان بياور كه در نزد من مقام و منزلت، فضل نور و وقارت فزوني يابد. حضرت آدم علیه السلام گفت: به خدا و پيامبرش محمد ايمان آوردم. خداوند فرمود: من نيز فضل و كرامت تو را افزايش دادم. اي آدم! تو اولين پيامبر و فرزندت محمد صلی الله علیه وآله آخرين آنان مي باشد. ( 3 )

صفحات: 1· 2