مدرسه علمیه الزهرا(س) واوان

1-عبادت و شب زنده داری :

سیر پیشوایان معصوم علیه السلام تاکید بر احیای شب قدر،تشویق به دعا و راز و نیاز بوده است.امام علی علیه السلام درباره سیره رسول خدا صلی الله علیه و آله در شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان می فرماید:((رسول خدا صلی الله علیه و آله رختخواب خویش را جمع می کرد و کمر همت را در دهه آخر از ماه رمضان محکم می بست و همیشه این گونه بود که اهل و عیالش را در شب بیست و سوم بیدار نگه می داشت و بر روی خواب رفتگان در آن شب آب می پاشید {تا از درک شب قدر و درک شب زنده داری محروم نشوند}(بحاررالانوار ،ج94،ص10)

2-حضور در مسجد:

از مسائلی که معصومان علیه السلام به آن حساسیت ویژه نشان داده اند،حضور در مسجد و انجام اعمال شب قدر در این مکان بود؛ چنان که درباره پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل شده است که ایشان دهه سوم ماه رمضان را شب و روز در مسجد معتکف بود.حضرت حتی در سخت ترین وضعیت،نماز جماعت شب قدر را در مسجد اقامه میکرد.(همان،ج59،ص10)

3-افطاری دادن و اطعام نمودن:

در سیره پیشوایان دینی،مکرر ذکر شده که ایشان در شب های ماه مبارک رمضان،به ویژه شب قدر،اطعام و افطاری می دادند و دیگران را نیز به این کار سفارش می کردند.برای نمونه رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرماید:(( کسی که با مالی که از راه حلال به دست آورده است در ماه رمضان،روزه داری را افطار دهد،در تمام شب های رمضان فرشتگان بر او درود میفرستند و جبرئیل در شب قدر با وی مصافحه می کند و هر کس جبرئیل با او مصافحه کند،قلبش نرم و اشک چشمش زیاد می شود)) (الترغیب و الترهیب ،ج2،ص95،ح14 )

4-صدقه و کمک به فقرا:

اهل بیت علیه السلام در همه مواقع یاری کننده فقرا و مستمندان بودند؛اما در ایام و شب های ماه رمضان ،اهتمام ویژه ای به این کار داشتند .برای نمونه،درباره امام سجاد علیه السلام آمده است:((کان اِذا دَخَلَ شَهرٌ رَمَضانَ تَصَدَقَ فی کلَ یوم بِدِرهَم فَیقٌولٌ:لَعَلی اٌصیبٌ لَیلَه القَدرِ؛هر روز از ماه {مبارک} رمضان درهمی صدقه می دادند و می فرمودند :((شاید {با این کار صدقه}شب قدر را دریابم.))(بحارالنوار ،ج95،ص82).

براساس آیات و روایات،شب قدر ازشب های مقدس و متبرک اسلامی است.خداوند در قرآن مجید از آن به بزرگی یاد کرده و سوره ای نیز به نام سوره قدر نازل فرموده است.در احادیث اسلامی نیز به صراحت آمده است که در تمام سال،شبی به خوبی و فضلیت شب قدر نمی رسد.رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم درایامی که سه روز از ماه شعبان باقی مانده بود،به بلال گفت:مسلمانان را به مسجدبخوان و چون حاضر شدند،بر فراز منبر رفت و پس از حمد و ثنای الهی فرمود:((ای مردم،پروردگار،این ماه را به شما اختصاص داده است.آن سید ماه هاست و در آن شبی است که از هزار ماه نیکوتر است))حال سوال این است،مگر در این شب چه حوادثی رخ داده که این شب از چنین عظمت و فضلیتی برخوردار شده؟وجوه تمایز این شب با دیگر شب ها در چیست؟براساس آیات و روایات،دلیل فضلیت این شب بر دیگر  شب ها،به اعتبار اموری است که در این شب محقق میگردد؛وگرنه اجزای زمان یا مکان،درجه و رتبه وجودی شان یکی است و بین آنها تفاوتی وجود ندارد.مهم ترین دلایل فضلیت این شب عبارتند از:

1-شب نزول قرآن؛

2-شب تقدیر امور؛

3-شب نزول فرشتگان؛

4-شب رحمت خاصه الهی؛

5-شب مغفرت و آمرزش گناهان؛

6-شب اسارت شیطان و ایمنی انسان؛

7-شب تقدیر ولایت و امامت

8-شب مخصوص امام زمان (عج )

پس مناسب است که در چنین شبی،انسان قرصت را غنیمت بشمارد و ضمن انجام دادن اعمال و عبادات مخصوص این این شب،به تفکر در اوضاع اسلامی و توجه بیشتر به تعالیم قرآن مجید ومعارف اهل بیت علیه السلام بپردازدو در کنار آن،از اعمال زشت خود استغفار کند.

صفحات: 1· 2

شخصی به خدمت امام صادق علیه السلام و می گوید: آقا! من دعا می کنم؛ ولی دعاهایم به اجابت نمی رسد؛ چه کار کنم؟ حضرت می فرماید: تو باید از جهت دعا وارد شوی و دعا کنی. تو راه دعا را گم کرده ای. اگر از خدا تقاضا کنی، امّا از همان راه دعا، اگرچه گناهکار هم باشی، جوابت را به تو می دهد.

بعد حضرت به او دستورالعمل می دهد؛ ابتدا مسئله حمد و ثنای الهی را مطرح می فرماید که خودش بحث جداگانه دارد و بعد این جمله را دارد: «ثُمَّ تَعْتَرِفُ بِذُنُوبِک ذَنْبٍ ذَنْبٍ»؛ یعنی پیش خدا که رفتی، به یکایک گناهانت اعتراف کن و بگو بد کردم. و هر مقدار که یادت می آید چه کردی را اقرار کن و بعد می فرماید: آن چیزهایی را که بر تو پوشیده است، اجمالاً اعتراف کن و بعد آن جا عذرخواهی کن و بگو حالا از ما چشم پوشی کن.

در مرحله بعد، باید در دلت تصمیم بگیری که دیگر گناه نکنی؛ عذرخواهی کن و پوزش بطلب و بعد هم در دلت - نه زبانت - واقعاً بنا بگذار که دیگر این کارها را نکنی. پوزش هم که می طلبی، با حالت پشیمانی و صدق نیت و با خوف و رجا باشد.

مرحله نهایی، این است که طلب مغفرت را با این دعا تکمیل کنی و بعد به سراغ سایر خواسته هایت بروی و آن این که از خدا کمک بخواه که مطیع او شوی!

حضرت می فرماید: حالا که می خواهی با خدا حرف بزنی، بگو خدایا! من معذرت می خواهم از گناهانم؛ من از تو می خواهم که از من بگذری و توبه ام را بپذیری و امّا تنها خواسته ات این نباشد و از خدا فقط نخواه که از گناهانت بگذرد؛ بلکه در دعاهایی که این شب ها می کنید، از خدا بخواهید که خدا کمکتان کند که سال آینده مطیع خدا باشید.

درباره طلب مغفرت، نباید تصور شود که امری سخت است؛ نه، بلکه فقط یک توجه کافی است!

آن وقت مطمئن باش که او هم می گذرد. من یقین دارم و اصلاً اعتقادم این است که آنهایی که امشب «یک توجه» به خدا کرده اند، همه آنها آمرزیده هستند و با همین یک توجه که «خدایا ما بد کردیم»، همه چیز تمام می شود و او هم کار را تمام می کند. پس اوّل، معذرت خواهی کن؛ بعد هم طلب کمک کن که سال آینده دیگر من این طور عمل نکنم و بگو خدایا! تو خودت دستم را بگیر. این روش دعا کردن را به ما یاد داده اند.

بنابراین، در بهترین ایام و بهترین موقعیت ها که دعا به اجابت می رسد، آن هم در حالی که خودش مرا دعوت کرده و گفته است بیا و من هم آمده ام و سرافکنده هم هستم، اعتراف هم می کنم به این که من بد کرده ام، تصمیم می گیرم که دیگر بد نکنم. اینها همه مقدمه این است که بتوانم از خدا درخواست کنم.

اینجاست که خطاب می رسد حالا چه می خواهی و درخواستت چیست؟

صفحات: 1· 2

به كوشش: حجت‌الاسلام محمد محمديان
 ناشر: انتشارات انقلاب اسلامی
 موضوع كتاب: تاریخ
 موضوع كتاب: دین
 نوبت چاپ: پائيز ۱۳۹۴
 تاریخ چاپ: اول
 شمارگان: ۲۰۰۰
 تعداد صفحه: ۲۹۶

د ر طول تاریخ، تعابیر زیادی در وصف شخصیت حضرت علی علیه‌السلام گفته و شنیده شده است اما یکی از تعبیرهای زیبایی که در وصف ایشان وجود دارد، تعبیری است که رهبر انقلاب به کار برده است: «مقتدر مظلوم». امیرالمؤمنین علیه‌السلام در حالی که با اقتدار، با اراده‌ی پولادینش، با عزم راسخش در مشکل‌ترین و سخت‌ترین لحظات با ایثار و شجاعتش در کنار پیامبر ایستاد و از حق دفاع کرد تا جایی که خود بیان می‌کنند: «آن جاهایی که در کنار پیامبر ماندم و جانم را سپر بلای او کردم که قهرمانان و شیرمردان در آنجا پایشان می‌لرزید و مجبور به عقب‌نشینی می‌شدند»

«نقشِ نگار» عنوان کتابی است که به مرور زندگانی امیرالمؤمنین از سن۱۳ تا ۶۳ سالگی آن حضرت بر گرفته از بیانات رهبر انقلاب می‌پردازد. بیان شیرین و زیبای رهبر انقلاب از تحلیل و تفسیر وقایع و اتفاقاتی که در زمان آن حضرت از زندگی ایشان افتاده به‌گونه‌ای است که خواننده با خواندن آن احساس می‌کند که گویا رهبر انقلاب در آن دوران بوده‌اند و شاهد همه‌ی اتفاقات و ماجراها بوده‌اند. از نکات جالب توجه در این کتاب استفاده از خاطرات و توضیحات امیرالمؤمنین علیه‌السلام از زبان خودشان است که در کنار بیانات رهبر انقلاب به صورت پاورقی در انتهای کتاب گردآوری شده است. این کتاب بر اساس زندگی، شخصیت و سخنان آن امام در سه بخش تنظیم شده است:

۱. فرازهایی از زندگی امیرالمؤمنین علیه‌السلام
این بخش نگاهی گذرا به تاریخ زندگی حضرت دارد و بیشتر فرازهایی نقل شده است که توجه آنها برای نسل امروز حیاتی بوده و الگوپذیری از آن موارد ضروری به نظر می‌رسد.

۲. شخصیت امیرالمؤمنین علیه‌السلام
در این بخش به استناد آیات قرآن و احادیث نبوی و روایات معصومین و منابع تاریخی، ابعاد گوناگون شخصیت حضرت مورد بحث و بررسی قرار گرفته است و نکته‌های قابل توجهی از اخلاق و سیره‌ی حضرت ارائه شده است.

۳. سخنانی از امیرالمؤمنین علیه‌السلام
رهبر انقلاب در طی سخنرانی‌های خویش فراوان به کلمات امیرالمؤمنین استناد کرده‌اند و تا حدی که فرصت داشتند توضیحاتی پیرامون آنها بیان کرده‌اند، مجموعه‌ی این مطالب که در حقیقت تفسیر فرازهایی از سخنان حضرت به‌شمار می‌رود در این بخش گردآوری شده است.

کتاب شامل ۱۵ فصل است که ۶ فصل ابتدایی آن به دوران نوجوانی و فداکاری‌های امیرالمؤمنین علیه‌السلام قبل از بعثت و همچنین جهاد مستمرشان در مدینه بعد از هجرت پیامبر تا دوران خانه‌نشینی و سکوت آن حضرت پرداخته است. فصول بعدی کتاب از فصل ۷ تا ۱۴ نیز به حوادث دوران زمامداری امام از آغاز شامل «امتناع امام از بیعت»، «برخورد ایشان با متخلفین از بیعت» و اعلام برنامه‌ی حکومتشان تا وقایع جنگ‌های جمل صفین و نهروان اختصاص دارد. فصل پایانی کتاب «سوزناک‌ترین داغ تاریخ» به ماجرای ضربت خوردن و شهادت امیرالمؤمنین و کوفه‌ی بدون ایشان پرداخته شده است.

 برای اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید.

از برخى روايات استفاده مى شود كه گروهى از اسلام و رحمت و ديگر بركات شب قدر محرومند و آنها عبارتند از:
1. شارب الخمر؛
2. خورنده گوشت خوك ؛
3. كسى كه خود را به وسيله زعفران آرايش نمايد.
4. آنان كه در منزل خود، سگ نگهدارى مى كنند (مگر به خاطر مصلحتى مشروع ).
5. ملعونان (منافقان )، رباخواران ، پيشوايان شرور، كافران ، رشوه گيران ، رشوه دهندگان ، قاطعان رحم ، شهوت رانان ، كتمان كنندگان حقيقت ، فتنه گران ، ظالمان ، يارى دهندگان ظالمان ، شراب خواران ، اهل تهمت و دروغ و غيبت ، تاركان معروف و عاملان منكر و عاق والدين و ساحران و…
6. كسى كه كينه برادر مسلمان خود را به دل گيرد و با او دشمن باشد.
ميبدى مى نويسد: فرشتگان و جبرئيل گرد عالم مى گردند و به همه جاى ها در آيند و به همه خانه هاى مومنان در شوند، خانه اى كه در آن جا ((مى )) بود يا مدمن الخمر بود يا فرزندى عاق بر پدر و مادر يا قاطع رحم بود يا در آن خانه سگى بود يا تصاوير يا كسى كه نماز نكند يا دو مسلمان كه با يكديگر به هجرت باشند و سخن نگويند، فرشتگان در اين خانه ها نروند و از خيرات و بركات اين شب محروم باشند.

در رفع اين ابهام كه چرا عرشيان توجهى به اين گروه از انسان ها ندارند و چرا بايد از نورانى بودن شب قدر و بركات آن محروم باشند، بايد گفت :
اين گونه افراد با رمضان انسى ندارند و زمينه بهره ورى از بركات اين شب ها را در خود فراهم نياورده اند و روحشان نيز آمادگى پذيرش ملائك و حقيقت برتر از آن روح را ندارند؛ كسى كه در طول يك سال ، با بى بند و بارى زندگى را ادامه داده و از انجام هر خلافى كوتاهى نكرده است ، چگونه مى تواند چشم به شب قدر بدوزد و پذيراى ملائكه گردد؟!
آرى بايد نخست ديو را از جان بيرون راند و آن گاه به انتظار فرود آمدن ملائكه و روح و نيز بارش رحمت الهى نشست ، زيرا وجود زمينه هاى پذيرش از ضروريات محسوب مى گردد.
البته ناگفته نماند كه تزكيه خانه دل از وسوسه هاى ابليس لعين و پاكسازى آن از آلودگى هاى ظلمانى و آنگاه ايجاد زمينه براى تغذيه سالم آن از غذاهاى معنوى و آرامش بخشى ، هم چون ذكر و ياد خدا و توبه و استغفار و تلاوت قرآن و توسل و در نهايت ، درك فيوضات الهى در ليله القدر، بدون توفيق از جانب حق تعالى به دست نمى آيد و روى همين اصل است كه عارف سالك ، مرحوم ميرزا جواد آقا ملكى تبريزى در المراقبات مى فرمايد:
((از مهم ترين دعاها در ماه رمضان ، اين است كه براى توفيق ((عبادت شب قدر)) زياد دعا كند)) و ما نيز دست به دعا برداشته و گوييم :
پروردگارا، ما را از آنان كه از خيرات و بركات اين شب (ليلة القدر) محرومند، قرار مده و خير دنيا و آخرت را براى ما و پدر و مادر و فرزندانمان مقدر فرما.

صفحات: 1· 2