اولین دختر حضرت امیرمؤمنان علی علیه السلام در پنجم جمادی الاولی سال پنجم هجری در مدینه منوره به دنیا آمد. این دختر شایسته آنچنان به
صفات و خصلتهای پسندیده پدر گرامی اش شباهت داشت كه زینب (زینت پدر) نام گرفت. او در 5 سالگی در مصیبت از دست دادن جد گرامی
اش حضرت خاتم الانبیاء صلی الله علیه و آله به سوگ نشست و با چند ماه فاصله مظلومیت و شهادت مادرش زهرا علیها السلام را لمس نمود.
مشاهده 25 سال غربت و تنهایی پدر و سپس دیدن فرق شكافته او در محراب مسجد كوفه زینب كبری علیها السلام را در كوران حوادث روزگار قرار
داد. مسمومیت و غربت برادرش امام حسن علیه السلام جلوه دیگری از بی مهریهای نامردمان در مقابل این دخت رسالت و میوه امامت بود. او با
كوله باری از این تجربه های آموزنده و تلخ،كمر همت بسته و برای پاسداری از خونین ترین حماسه تاریخ و رساندن پیام اسلام و حقیقت به گوش
جهانیان با برادرش امام حسین علیه السلام هجرتی تاریخی و سرنوشت ساز را آغاز نمود كه كمترین مصیبتهای آن، نظاره گر بودن شهادت برادران،
فرزندان و برادر زاده های عزیز و گرامی اش بود.
این مقاله می كوشد به مناسبت تقارن روز پرستار با تولد حضرت زینب علیها السلام دو موضوع را بررسی كرده و به هم پیوند دهد.
نخست به جلوه هایی از هنر حیاتبخش پرستاری در سیره حضرت زینب علیها السلام نظری افكنده و ره توشه هایی را از زندگی آن بانوی گرامی به
خوانندگان گرامی تقدیم كند و آنگاه به جایگاه ارزشمند شغل پرستاری در فرهنگ اهل بیت علیهم السلام اشاراتی داشته باشد.
سرمشق پرستاران
زینب كبری علیها السلام از همان دوران طفولیت به پرستاری از بیمار، مصدوم و مجروح پرداخت. پرستاری از مادرش حضرت زهرا علیها السلام، در
ایام بیماری، نقطه آغاز این زندگی است. بعد از ارتحال جانگداز رسول خدا صلی الله علیه و آله حضرت فاطمه علیها السلام در اثر فراق پدر و
مصیبتهای بعد از آن، در بستر بیماری افتاد. حضرت زینب - كه شاهد ناجوانمردانه ترین حوادث تاریخ بود - از مادرش پرستاری و پذیرایی می كرد.
او در 6 سالگی ضمن پرستاری از مادر، وی را برای ایراد خطبه تاریخی تا مسجد همراهی كرد، و آنگاه تمام خطبه را حفظ نموده و به آیندگان منتقل نمود.
پرستاری از پدر بزرگوارش هنگام مجروح شدن در جنگهای مختلف و هنگام ضربت خوردن، از دیگر موارد خدمات حضرت زینب علیها السلام است.
همچنین روزهایی كه امام حسن مجتبی علیه السلام در اثر خیانت همسرش در بستر بیماری افتاده بود بهترین یاور و خدمتگزار آن بزرگوار خواهر
گرامی اش حضرت زینب علیها السلام بود. و بالاخره در صحنه دردناك كربلا، زینب كبری علیها السلام وظیفه پرستاری خود را به اوج رساند.
پرستاری از امام سجاد علیه السلام
حضرت زینب علیها السلام بارها به یاری امام سجاد علیه السلام شتافته و پرستاری و حفظ جان آن حضرت را سر لوحه برنامه هایش قرار داده بود
كه به عنوان نمونه دو مورد بیان می شود:
1. امام سجاد علیه السلام می فرماید: شبی كه فردای آن پدرم به شهادت رسید، من نشسته بودم و عمه ام زینب نزد من بود و از من به نیكوترین صورت پرستاری می كرد. (1)
2. در عصر عاشورا - هنگامی كه به خیمه ها حمله كردند - دختر فداكار علی علیه السلام با از خود گذشتگی تمام امام سجاد علیه السلام را از میان
آتش نجات داد. یكی از سربازان دشمن مشاهدات خود را چنین گزارش كرده است: در هنگام غارت خیام بانوی بلند قامتی را دیدم كه مثل پروانه به
گرد یك خیمه آتش گرفته دور می زند، گاهی به داخل خیمه می رود و گاهی بیرون می آید، با سرعت نزد او رفتم و گفتم: ای بانو! مگر شعله آتش
را نمی بینی؟! چرا مانند سایر بانوان فرار نمی كنی؟ با صدایی بغض آلود گفت: «ای مرد! ما شخص بیماری در این خیمه داریم كه توان نشستن و
برخاستن را ندارد، چگونه او را رها كنم در حالی كه آتش از هر سو به طرف او شعله می كشد؟!» (2)
اگر خونین، دل غم باورم بود // محبتهای زینب یاورم بود
میان خیمه آتش گرفته // به رافت سایه او بر سرم بود
غمخوار یتیمان
نه تنها زینب از دین یاوری كرد // به همت كاروان را رهبری كرد
به دوران اسارت با یتیمان // نوازشها به مهر مادری كرد
در عصر عاشورا حضرت زینب علیها السلام نه تنها از امام سجاد پرستاری می كرد، بلكه جمعی زن و كودك داغدار، گرسنه، تشنه، بی پناه و مجروح و
كتك خورده را كه شدیدا به سرپرستی، پرستاری و نوازشهای عاطفی نیاز داشتند، تحت حمایت معنوی خود قرار داد. او نه تنها از این گروه بی پناه
حمایت می كرد بلكه خود را سپر بلای آنان قرار داده بود. تازیانه های دشمن را به جان می خرید و نمی گذاشت كه بچه ها و اطفال یتیم در معرض
بی مهریهای دشمن قرار گیرند. او تمام این مشكلات را در راز و نیازهایش با خداوند عالمیان در میان می نهاد و گاهی نیز در خطاب با پیكر مجروح
برادر، درد دل نموده و می گفت: «یابن امی لقد كللت عن المدافعة لهؤلاء النساء والاطفال وهذا متنی قد اسود من الضرب؛ (3) ای پسر مادرم! در
دفاع از این زنان و كودكان درمانده شده ام و این چهره سیلی خورده من است كه از ضربات [دشمن] سیاه شده است.»
زینب كبری با فداكاریهای خویش در عرصه خدمت رسانی، به بالاترین درجه ایمان و برترین مرتبه احسان نائل گردید. او از همه چیز خود در راه
احیای ارزشهای الهی گذشت، رفاه و آسایش و آرامش زندگی در منزل عبدالله جعفر را رها كرده، با اجازه همسرش در میدان مبارزه با مشكلات
سرسخت زندگی گام نهاد. او برای تكمیل قیام امام حسین علیه السلام از هیچ كوششی فروگذاری نكرد و جهت اعتلای دین اسلام و تجدید حیات
دوباره آن تمام زحمات و رنجهای مادی و معنوی را به جان خرید. او در این راه به نحو شایسته ای از بانوان و اطفال قافله پرستاری كرده و در تمام
صحنه ها دیگران را بر خود مقدم داشت. زینب كبری علیها السلام به پیروی از برادرانش امام حسین علیه السلام و حضرت عباس علیه السلام
سهمیه آب خود را به كودكان می داد و در راه كوفه و شام با اینكه گرسنه و تشنه بود، همانند پدرش علی علیه السلام و مادرش فاطمه زهرا علیها
السلام به واژه ایثار معنی بخشید.
امام زین العابدین علیه السلام می فرماید: «كانت تقسم مایصیبها من الطعام علی الاطفال، لان القوم كانوا یدفعون لكل واحد منا
رغیفا واحدا من الخبز فی الیوم واللیلة؛ (4) [عمه ام زینب در مدت اسارت،] غذائی را كه به او می رسید میان بچه ها تقسیم می
كرد [و خود رنج گرسنگی و تشنگی را تحمل می نمود] ؛ چرا كه عوامل دشمن در هر شبانه روز یك قرص نان به ما می دادند.»
صفحات: 1· 2
آخرین نظرات