قرآن كريم كاملترين و آخرين كتاب آسماني براي هدايت بشر است. گرچه برای رسيدن به سعادت و كمال حقيقی، تلاوت اين كتاب نورانی و تدبر در آن در تمام ماههای سال امری ضروری است ولی خواندن قرآن و انس با آن در ماه مبارک رمضان ضرورتی مضاعف دارد.
قرآن كريم در ماه مبارک رمضان نازل شده است: “شَهْرُ رَمَضانَ الَّذي أُنْزِلَ فيهِ الْقُرْآنُ هُدىً لِلنَّاسِ وَ بَيِّناتٍ مِنَ الْهُدى وَ الْفُرْقان"[1] و در آيات ديگري نزول آن در شب قدر دانسته شده است: “إِنَّا أَنْزَلْناهُ في لَيْلَةِ الْقَدْر"[2] و نيز: “إِنَّا أَنْزَلْناهُ في لَيْلَةٍ مُبارَكَةٍ إِنَّا كُنَّا مُنْذِرين"[3] ؛ بنابراين ميان ماه رمضان و قرآن كريم، پيوندی آسمانی و ناگسستنی وجود دارد.
روزه گرفتن در اين ماه مبارک، زمينه ساز رسيدن به تقواست: “يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيامُ كَما كُتِبَ عَلَى الَّذينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُون”[4] و انسان باتقوا شايستگی آن را پيدا می كند كه از هدايت قرآن كريم بهره گرفته، به هدف آفرينش دست يابد: “ذلِكَ الْكِتابُ لا رَيْبَ فيهِ هُدىً لِلْمُتَّقين"[5].
تدبر در قرآن كريم و انس با آن، دو فايده عظيم را بهره انسان می سازد:
1. زدودن جهل: جهل بزرگترين مانع رشد و تكامل انسان است. بسياری از محروميتهای واقعی و معنوی انسانها از آن روست كه برخی از حقايق جهان را نمی دانند. قرآن كريم با تبيين مهمترين حقايقی كه انسان برای تكاملبدانها نياز دارد در سه عرصه “عقايد"، “اخلاق” و “اعمال"، اين مانع بزرگ را از ميان برمی دارد.
2. زدودن غفلت: گاهی انسان برخی از حقايق را می داند ولی انس با دنيا و مظاهر فريبنده آن موجب می شود از آنها غافل شده، از تكامل بازماند. قرآن كريم با تكرار و تذكر پی در پی حقايقی مانند توحيد، مرگ، قيامت و حساب و كتاب آخرت، قاری را از خطر غفلت نجات می دهد.
تدبر در قرآن كريم و انس با آن، در نهايت موجب انس با محبوب حقيقي و خدای مهربان می شود؛ انسی كه شيرين ترين و شورانگيزترين لحظات زندگی انسان را رقم می زند و وی تا بدان جا پيش می رود كه لحظه ای مناجات با حضرت حق را با تمام دنيا عوض نمی كند.
آیه شگفت انگیز اجابت؛ در بین آیات روزه داری
ماه مبارک رمضان فرصتي بی نظير برای آشتی و ارتباط با خدای عزيز و دوست داشتنی است؛ چنانكه آيه شگفت انگيز و بی بديلی كه در آن خداي سبحان هفت بار ضمير متكلم را درباره خودش به كار برده و با هفت نكته بديع، اهتمام به امر استجابت دعا را بيان داشته است،[6] در ميان آيات مربوط به روزه قرار گرفته است: “وَ إِذا سَأَلَكَ عِبادي عَنِّي فَإِنِّي قَريبٌ أُجيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ فَلْيَسْتَجيبُوا لي وَ لْيُؤْمِنُوا بي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُون"[7].
اين انس با خدای متعال و شوق لقای او، انسان را به حدی تعالي می بخشد كه درمی يابد روشن ترين حقيقت هستی كه بسياري از وي غافل اند، خود خداوند متعال است كه پيوسته با انسان و در كنار اوست؛ حقيقتی كه غالب انسانها آن را در آخرت می يابند و به آن اقرار می كنند ولی آن علم و اقرار، ديگر سودی برايشان ندارد: “يَوْمَئِذٍ يُوَفِّيهِمُ اللَّهُ دينَهُمُ الْحَقَّ وَ يَعْلَمُونَ أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ الْمُبين"[8].
به قلم: حجت الاسلام والمسلمین احمد جمالی
(پژوهشگر قرآني بنياد علوم وحیانی اسراء)
پی نوشت ها:
1. سوره بقره، آيه 185
2. سوره قدر، آيه 1
3. سوره دخان، آيه 3
4. سوره بقره، آيه 183
5. سوره بقره، آيه 2
6. تفسیر الميزان: ج 2 ، صص 30 و 31
7. سوره بقره، آيه 186
8. سوره نور، آيه25
آخرین نظرات