شب یلدا یا شب چله یکی از کهن ترین جشن های ایرانی است. در این جشن، طی شدن بلندترین شب سال و به دنبال آن بلندتر شدن طول روزها در نیم کره شمالی، که مصادف با انقلاب زمستانی است، گرامی داشته می شود. جشن شب یلدا جشنی است که از 7 هزارسال پیش تاکنون در میان ایرانیان برگزار می شود. در شب یلدا خویشاوندان نزدیک، در خانه بزرگ خانواده گرد هم می آیند و آیین شب یلدا را برپا می دارند.
آیین شب یلدا ترفندهایی است تا خانواده ها گرد یکدیگر آیند و بلندترین شب سال را با شادی و خرسندی به سپیده برسانند.
این آیین عبارت است از :
* خوردن آجیل مخصوص، هندوانه، انار و شیرینی و میوه های گوناگون که همه نشانه برکت، تندرستی، فراوانی و شادکامی هستند.
* تفال با دیوان حافظ
مردم دیوان اشعار لسان الغیب را با نیت بهروزی و شادکامی می گشایند و فال دل خویش را از او طلب می کنند.در برخی دیگر از جاهای ایران نیز شاهنامه خوانی رواج دارد.
* بازگویی خاطرات و قصه گویی پدربزرگ ها و مادربزرگ ها نیز یکی از مواردی است که یلدا را برای خانواده ایرانی دلپذیرتر می کند.
خوردنی های نمادین شب یلدا
سفره شب چله در مناطق گوناگون ایران، بسته به فرهنگ قومی، تفاوت هایی اندک دارد اما بطور کلی آیین شب یلدا، خوردن آجیل مخصوص (آجیل مشکل گشا) و انواع میوه است که همه جنبه نمادی دارند. بیشتر این میوه ها پُردانه هستند که نمادی از برکت خیزی و باروری هستند و یا سرخ رنگ که نماد نمایندگان خورشید هستند مانند هندوانه، انار و چغندر پخته یا لبو.
بهترین خوردنی شب یلدا عبارت است از :
* آجیل که از گذشته های دور شامل گندم، نخود برشته، شاهدانه، تخمه هندوانه و کدو، بادام، پسته، فندق، گردو، کشمش و مویز، انجیر و توت خشک، برنجک و … بوده است.
* هندوانه که یکی از ارکان سفره شب یلدا است.
در سراسر ایران زمین، جایی را نمی یابید که خوردن هندوانه در شب یلدا جزء آداب و شیوه آن نباشد زیرا شمار زیادی به این باورند که اگر مقداری هندوانه در شب چله بخورند در زمستانی که در پیش دارند سرما و بیماری بر آنها غلبه نخواهد کرد.
* انار یکی دیگر از مواد غذایی است که در این شب استفاده می شود، این میوه در سفره شب یلدا نماد شادی و زایش است.
مناسبتها را دریابیم
بشر امروز، به دست خود به وادی تنهایی افتاده است و روز به روز تنهاتر می شود، مناسبت هایی چون یلدا، نوروز و دیگر اعیاد باستانی و مذهبی، فرصت هایی ناب اند که مجالی برای با هم بودن های واقعی، زیارت پدر و مادر و دیگر بزرگ ترها و آگاهی از وضعیت همدیگر را فراهم می سازند، پس این فرصت های ناب را غنیمت بدانیم که شاید دیگر تکرار نشوند.
همچنین، چه پسندیده است که این شب دراز، انسان ها را به یاد نیازمندان بیندازد و این شب را به جشن نیکوکاری و پیروزی روشنایی بر تاریکی بدل نماید.
بیایید هر چه از روشنی و سرخی داریم برداریم کنار هم بنشیینیم و بگذاریم که دوستی ها سدی باشند در برابر تاریکی ها
یلدا مبارک
منبع:موج همراه
آخرین نظرات